Wat levert een buitenlandervaring van een student op?

Blended programme: Experience, Adapt and Adopt study and culture, away from home is de volledige titel van de conferentie over verborgen competenties van internationalisering. Keynote speaker is de lector van Stenden Hogeschool Dr. Robert Coelen. Hij legt uit hoe een stage in het buitenland kan bijdragen aan een positieve transformatie van studenten.

Waarom hecht u zoveel waarde aan internationalisering?
‘Omdat onze samenleving zich steeds meer op het buitenland oriënteert. We doen zaken ver over onze landgrenzen heen, maken internationale afspraken en leren en werken in het buitenland en het buitenland hier. Wie straks in deze internationale samenleving goed beslagen ten ijs de arbeidsmarkt op wil, moet leren denken en doen als wereldburger. Daarom is internationalisering van groot belang voor het onderwijs. ’

En een stage in het buitenland draagt hier aan bij?
‘Inderdaad. Het is al meer dan veertig jaar geleden dat ik zelf na het behalen van mijn vwo-diploma naar Australië vertrok om daar te gaan studeren. Ik heb veel geleerd van die verandering van cultuur, het heeft mij sterk gevormd als persoon.

Ook steeds meer onderzoek toont aan dat mensen in positieve zin veranderen door een buitenlandervaring. Bij een stage in het buitenland treed je namelijk uit je eigen comfortzone. Anders dan bij een vakantie in het buitenland, waarbij je juist een extra mate van comfort ervaart, zet je jezelf bij een buitenlandse stage als het ware onder druk. Omdat je op het gebied van studie of stage moet presteren, maar vooral ook omdat je dit in een andere cultuur en omgeving doet. Je bed ligt anders, je ontbijt smaakt anders, mensen reageren anders, je studeert in een andere omgeving en de manier van examineren is anders.

Kortom, je ervaart extra druk en komt voor desoriënterende dilemma’s te staan die je in je eentje moet overwinnen. Dat zorgt ervoor dat je op allerlei terreinen sterker in je schoenen komt te staan. Je transformeert als persoon.’

Wat levert zo’n buitenlandse stage nou concreet op?
‘Uit Fins en Duits onderzoek blijkt dat studenten die een buitenlandstage hebben gevolgd betere teamspelers zijn. Ze zijn ook zelfverzekerder en besluitvaardiger. Deze zogeheten “hidden competences”, oftewel bijvangsten, zijn belangrijke eigenschappen waar werknemers naar op zoek zijn bij hun werknemers.

Het probleem is dat studenten vaak niet onder woorden kunnen brengen hoe en op welke manier een stage in het buitenland hen heeft veranderd als persoon. En daar ligt een taak voor het onderwijs.’

Kunt u dat uitleggen?
‘Als wij studenten vooraf uitleggen wat ze kunnen verwachten van een transformatie tijdens een buitenlandse stage, dan worden ze daar alerter op. En daardoor ondervinden ze beter dat ze bijvoorbeeld sterker in hun schoenen komen te staan en beter voor zichzelf durven op te komen.

Door deze ontwikkelingen vooraf te bespreken, geven we de studenten een begrippenkader waardoor ze meer zelfkennis ontwikkelen en bijvoorbeeld in sollicitatiegesprekken kunnen aangeven wat hun sterke punten zijn. Het onderwijs kan op dat gebied nog een grote winst realiseren.’

Is een buitenlandstage de enige manier waarop studenten kunnen transformeren?
‘Wat mij betreft niet. Internationalisering is geen doel op zich, maar een middel om veranderingen en groei te stimuleren bij studenten. Het gaat erom dat ze leren om dilemma’s op te lossen. Ik kan me voorstellen dat studenten dezelfde dilemma’s voorgeschoteld krijgen als ze werken met vluchtelingen of drugsverslaafden. Ook in die gevallen komen ze in een andere wereld terecht die voor de gemiddelde student best uitdagend is.

Het onderwijs moet kijken welke methode het meeste rendement oplevert. Het grote voordeel van een buitenlandstage is de vooruitgang van de taalbeheersing. Daarnaast leren de studenten omgaan met mensen uit een andere cultuur, waardoor ze in een volgende reis naar het buitenland minder onzeker zullen zijn en een beleefde en open houding gaan aannemen. Ze worden ruimdenkender en zullen relaxter reageren in onverwachte situaties.’

Wat kan Landstede doen op het gebied van internationalisering?
‘Op zich heeft de organisatie een goede stap gezet door het “Blended Programme” op te zetten. Nu is het zaak om zoveel mogelijk ruchtbaarheid te geven aan de voordelen van een buitenlandstage. Als je deze goed overbrengt, willen steeds meer studenten deelnemen.

Daarnaast kan Landstede een bijdrage leveren aan het onderzoek naar de voordelen van een buitenlandervaring. We moeten er samen naar streven dat zoveel mogelijk studenten naar het buitenland gaan en die persoonlijke transformatie ondergaan. Wat dat betreft is er op het gebied van internationalisering nog een wereld te winnen.’

Lees meer over deze Conferentie over verborgen competenties bij internationalisering.

In de juni-editie van ZinMag sprak docent Margriet Leest ook over het Blended Programme.